วันพุธที่ 9 พฤษภาคม พ.ศ. 2555

การพัฒนาทักษะการคิดแก้ปัญหา ( 10 )




1.  ฝึกทักษะการคิดคล่องและคิดหลากหลาย
                การคิดคล่องและคิดหลากหลาย เป็นความสามารถที่จะคิดในเรื่องใดเรื่องหนึ่ง หรือในสถานการณ์ใดสถานการณ์หนึ่ง ให้ได้ผลการคิดเป็นจำนวนมาก มีความหลากหลาย รวดเร็ว และตรงประเด็น สามารถแบ่งแยกเป็นหลายกลุ่ม หลายประเภท หรือหลายรูปแบบ
การพัฒนาความคิดคล่องและคิดหลากหลาย สามารถปฏิบัติได้โดยการตั้งปัญหาหรือสถานการณ์ที่เป็นปัญหา แล้วฝึกตอบให้ได้คำตอบมากที่สุดในเวลาที่จำกัด และคำตอบนั้นต้องอยู่ในประเด็นของคำถาม
การคิดคล่องและคิดหลากหลาย จึงเป็นกระบวนการพื้นฐานที่จะทำให้ได้ความคิดที่ดีที่เหมาะสม เพราะการได้แนวคิดจำนวนมากที่มีความแตกต่างกัน  จะทำให้มีตัวเลือกหรือทางเลือกที่เป็นความคิดที่ดีที่เหมาะสมมากขึ้น


ตัวอย่างคำถาม   ถ้ามีเข็มหมุดจำนวนหนึ่ง จะนำไปใช้ทำอะไรได้บ้าง ให้คิดออกมาให้มากที่สุด ภายในเวลา 4 นาที
ตัวอย่างแนวคิดคำตอบ   
-  สะกิดเสี้ยนที่ตำมือ ตำเท้า
- ใช้เป็นอาวุธ
- ไว้จิ้มแขนสำหรับปลุกให้ตื่น
- ใช้ทำเบ็ดตกปลา
- สำหรับเขี่ยด้ายที่พันกันยุ่ง
- สำหรับกลัดผ้าที่หุ่นโชว์
- กลัดผ้าเป็นแบบก่อนตัดเย็บเสื้อ กระโปรง
- ทำความสะอาดหวี
- สำหรับเจาะรูกระดาษ
- สำหรับทดลองเรื่องแม่เหล็ก


ถ้าคำตอบที่ได้มีจำนวนมากก็แสดงว่ามีความคิดคล่อง และอาจมาจากความคิดหลากหลาย เช่น ใช้ในงานศิลปะ  ใช้ในการทำความสะอาด  ใช้ในการป้องกันตัว   เป็นต้น





ภาพจาก  http://science-trick.blogspot.com/2010/08/7.html


q



ตัวอย่างคำถาม   ให้บอกประโยชน์ของก้อนอิฐให้มากที่สุด ภายในเวลา 4 นาที
ตัวอย่างแนวคิดคำตอบ  สร้างบ้าน  สร้างกำแพง  สร้างผนังตึก  สร้างกระท่อม  ก่อเป็นที่ปลูกต้นไม้  สร้างเตา  ใช้แทนค้อนตอกตะปู  ใช้ตอกไม้ลงดิน  ใช้ทับกระดาษกันลมพัด  ใช้ขว้างไล่สุนัข  ใช้ขว้างไล่สัตว์  ใช้ประดับในตู้ปลา  ใช้ทำลวดลายประดับบ้าน  ใช้รองวัตถุให้สูงขึ้น  ใช้ในงานศิลปะ  ใช้ถ่วงแทนตุ้มน้ำหนัก  ใช้ปลูกต้นกล้วยไม้โดยทุบเป็นก้อนเล็กๆ





ภาพจาก  http://www.it-angthong.com/face.html


q



ในการฝึกการคิดคล่อง ถ้าต้องการให้ได้ผลการคิดจำนวนมากขึ้น หลากหลายมากขึ้น อาจใช้เทคนิคการระดมสมอง เข้ามาช่วย ซึ่งมีข้อตกลงพื้นฐานดังนี้



ภาพจาก http://technostories.wordpress.com/2010/01/19/get-better-connected/

1.  ให้เสนอความเห็นให้มากที่สุดเท่าที่จะคิดได้  โดยเน้นที่ปริมาณและความหลากหลายของความคิดไม่ใช่คุณภาพ  เพราะจะมีการคัดเลือกความคิดเหล่านั้นภายหลัง

2.  ไม่ต้องสนใจว่าข้อเสนอแนะจะเข้าท่าหรือไม่ และไม่ต้องกังวลว่าจะซ้ำกับความคิดของคนอื่น

3.  ไม่ให้วิจารณ์ความคิดเห็นของเพื่อนๆ ในกลุ่ม เช่น ห้ามพูดประโยคในทำนองต่อไปนี้
                “ คิดอะไรเพ้อเจ้อ ไร้สาระ
                “ ที่คุณเสนอมานั้น เขาเคยทำกันมาแล้ว ไม่ได้ผลหรอกครับ
                “ ถ้าทำตามวิธีการที่คุณคิดมา จะเสียเงิน เสียเวลา มากนะ

4.  ถ้ายังคิดอะไรไม่ออก ให้ใช้วิธีต่อความคิดซึ่งกันและกัน คือคิดต่อจากข้อเสนอแนะของผู้อื่น เพราะความคิดของผู้อื่นอาจจะช่วยกระตุ้นความคิดของตนให้เกิดการต่อยอดแตกกิ่งก้านออกมาได้





ตัวอย่างแบบฝึกเสริมทักษะ “ การคิดคล่องและคิดหลากหลาย “

1. หาวิธีแก้ปัญหาต่อไปนี้ให้ได้มากที่สุด แล้วสรุปวิธีการที่ได้ให้ชัดเจน
1.1  วัยรุ่นคนหนึ่งอายุ 13 ปี เป็นเด็กกำพร้าอยู่กับลุงมาตั้งเล็ก ปัจจุบันหลานคนนี้เริ่มติดยาเสพติด ลุงเป็นกังวลเรื่องนี้มาก พยายามหาหนทางให้หลานเลิกเสพยาเสพติด จะทำอย่างไรดี
1.2. วิธีที่จะให้ประชาชนข้ามถนนโดยใช้สะพานลอย หรือข้ามตรงทางม้าลาย เพื่อความปลอดภัย

2. บอกประโยชน์ของฟองน้ำให้มากที่สุด ภายในเวลา 4 นาที เมื่อหมดเวลาให้สรุปคำตอบที่ได้ว่ามีจำนวนเท่าใด และแยกเป็นประเภทต่างๆ ได้กี่ประเภท 

3. ถ้ามีท่อนไม้รูปสี่เหลี่ยมจัตุรัสขนาด  4” x 4” x 4”  อยู่จำนวนหนึ่ง จะนำไปใช้ทำอะไรได้บ้าง ให้ระบุให้มากที่สุด ภายในเวลา 4 นาที  และแยกเป็นประเภทต่างๆ ได้กี่ประเภท

4. ขวดพลาสติกบรรจุน้ำที่ใช้แล้ว สามารถนำมาทำประโยชน์อะไรได้บ้าง ระบุให้มากที่สุด ภายในเวลา 4 นาที และแยกเป็นประเภทต่างๆ ได้กี่ประเภท

5. จัดกลุ่ม กลุ่มละ 7 – 8  คน  เสนอและเลือกหัวข้อที่กลุ่มสนใจในการฝึกทักษะการคิดคล่องและคิดหลากหลาย แล้วระดมพลังสมองปฏิบัติตามหัวข้อที่เลือกไว้ ใช้เวลา 15 นาที



ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น