วันเสาร์ที่ 19 พฤษภาคม พ.ศ. 2555

การพัฒนาทักษะการคิดแก้ปัญหา ( 20 )




4.  ฝึกทักษะการคิดละเอียด ชัดเจน
                การคิดละเอียด ชัดเจน หมายถึง การคิดที่ให้ผลของการคิดที่มีรายละเอียดทั้งส่วนที่เป็นหลักของเรื่องที่คิด และส่วนที่เป็นองค์ประกอบย่อยของหลักที่คิด รวมถึงการคิดที่ชัดเจนโดยสามารถอธิบายเรื่องที่คิดหรือยกตัวอย่างที่สอดคล้องกับเรื่องที่คิดได้ และในกรณีที่เป็นความคิดเกี่ยวกับการปฏิบัติก็จะสามารถบอกขั้นตอนการปฏิบัติได้ การฝึกการคิดละเอียด ชัดเจน ทำได้โดยฝึกให้ขยายความโดยการอธิบายเพิ่มเติม การยกตัวอย่าง ใช้คำอุปมาอุปไมยหรือคำพังเพย ประกอบการอธิบาย และฝึกให้คิดถึงขั้นตอนในการดำเนินการต่างๆ ซึ่งอาจใช้การเขียนแผนผังช่วย ซึ่งแผนผังที่ใช้มีหลายแบบเช่น แผนผังก้างปลา แผนผังความคิด  แผนภูมิ   ในที่นี้จะยกตัวอย่างวิธีการฝึกการคิดละเอียด ชัดเจน โดยการเขียนแผนผังความคิดซึ่งมีประโยชน์มากในการวางแผนการปฏิบัติงานต่างๆ

เทคนิคการเขียนแผนผังความคิด
                การเขียนแผนผังความคิด ช่วยให้มีอิสระทางความคิด สามารถระดมความคิด จัดหมวดหมู่ความคิด และใช้สรุปย่อเรื่องที่สนใจซึ่งอาจเป็นเรื่องที่ได้จากการฟัง หรือการอ่าน ซึ่งมีผลช่วยในการจำได้เป็นอย่างดี นอกจากนี้ยังช่วยฝึกการใช้สมองทั้ง 2 ซีกอีกด้วย การเขียนแผนผังความคิดมีวิธีการสั้นๆ ดังนี้
                1.  เขียนหัวข้อหรือวาดภาพเรื่องที่ต้องการคิดไว้กลางหน้ากระดาษ
                2.  ลากเส้นออกมาจากหัวข้อหรือภาพในข้อ 1. โดยจะเป็นเส้นตรงหรือเส้นโค้งก็ได้ อาจเรียกว่ากิ่ง และเขียนปัจจัยหลัก หรือหัวข้อสำคัญ ไว้เหนือเส้นที่เป็นกิ่ง
                3.  เขียนปัจจัยรอง หรือหัวข้อรอง ซึ่งเป็นรายละเอียด หรือเนื้อหาที่สำคัญของแต่ละหัวข้อหลักบนเส้นแขนงที่ต่อออกไปจากแต่ละกิ่ง
                4.  พยายามคิดถึงรายละเอียดเพิ่มเติม ขยายต่อไปในแต่ละแขนง  และเขียนเป็นข้อความไว้บนเส้นที่แตกย่อยออกไปจากแขนงนั้นๆ






ภาพจาก http://www.mymindmap.net/images/Mind_Map_Template_Mulit_Rnd_small.jpg





ภาพจาก http://www.usingmindmaps.com/images/using-mind-maps.gif






                การเขียนแผนผังความคิดนี้สามารถเพิ่มเติมเส้นกิ่ง แขนง หรือแขนงย่อยได้เสมอเมื่อพบหัวข้อหลัก หัวข้อรองที่เกี่ยวข้อง หรือน่าสนใจในภายหลัง นอกจากนี้ยังสามารถทำให้แผนผังความคิดมีความน่าสนใจ เห็นหัวข้อที่สำคัญได้ชัดเจน และสวยงามเพิ่มขึ้นได้อีก เช่น ทำให้ขนาดของเส้นมีความหนามากหรือน้อยแตกต่างกันตามลำดับขั้นของการเขียนจากศูนย์กลางของภาพ ซึ่งขนาดของเส้นจากศูนย์กลางของภาพจะมีความหนามากที่สุดและค่อยๆ มีความหนาลดลง หรือให้ความหนาของตัวอักษรที่เขียนแตกต่างกันโดยหัวข้อสำคัญมีอักษรตัวใหญ่และหนา หัวข้อรองเป็นอักษรตัวเล็กกว่า และอาจใช้สี หรือภาพวาดประกอบให้สวยงามก็ได้

ตัวอย่างแบบฝึกทักษะ “ การคิดละเอียด ชัดเจน ”
                  จงเขียนแผนผังความคิดในหัวข้อที่กำหนดให้ต่อไปนี้
                                1.  นักเรียนบางคนมีผลการเรียนอยู่ในเกณฑ์ต่ำเพราะอะไร
                                2.  การจัดค่ายคณิตศาสตร์









ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น