การพัฒนาทักษะการคิดแก้ปัญหา
6 ขั้นตอน มีวิธีการฝึกดังนี้
ขั้นที่ 1 รู้ปัญหา
เป็นการฝึกให้รู้ถึงสิ่งที่ทำให้เป็นปัญหา
และกำหนดประเด็นปัญหา เพื่อให้รู้ว่าตัวการที่ทำให้เกิดปัญหานั้นคืออะไร ฝึกให้มอง สังเกต
และพิจารณาสิ่งที่เป็นปมปัญหาอย่างไตร่ตรองว่า เหตุใดจึงเป็นเช่นนั้น
หรือเกิดสิ่งนั้นขึ้นได้อย่างไร
ตัวอย่างการฝึก ระบุสถานการณ์ หรือความกังวลเกี่ยวกับสิ่งที่จะทำ
หรือวัตถุประสงค์ที่ต้องการ
ภาพจาก http://useyouredge.blogspot.com/2012/02/problem-shared-is-problem-halved.html
ขั้นที่ 2 ค้นหาความจริง
เมื่อพิจารณาสถานการณ์อย่างรอบคอบและมองเห็นปมปัญหาแล้ว
ขั้นต่อไปจะเป็นการค้นหาและเก็บรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับเรื่องต่างๆ ที่คิดว่ามีความเกี่ยวข้องกับปัญหาให้ได้มากที่สุด
และจัดเรียงข้อมูลให้เป็นหมวดหมู่
การฝึกในขั้นนี้จะเป็นการค้นหาและตรวจสอบบางสิ่งบางอย่างให้ลึกลงไป ข้อคำถามมักอยู่ในกลุ่มคำถามประเภท ใคร – อะไร – ที่ไหน – เมื่อไร – อย่างไร – ทำไม
ตัวอย่างการฝึก ตั้งคำถามเพื่อหาคำตอบในเรื่องที่สนใจ
หรือเป็นปัญหา เช่น ใครมีส่วนเกี่ยวข้อง
มีอะไรบ้างที่มีส่วนเกี่ยวข้อง
เกิดขึ้นที่ไหน
เกิดขึ้นเมื่อไร
เกิดขึ้นได้อย่างไร ทำไมจึงเกิดขึ้น
หรือเกิดขึ้นเพราะเหตุใด
ภาพจาก http://imspeaking.wordpress.com/category/problem/
ขั้นที่ 3 ค้นหาปัญหาที่แท้จริง
จะต้องฝึกพิจารณาว่าปัญหาที่แท้จริงคืออะไร อะไรเป็นปัญหาหลัก อะไรเป็นปัญหารอง การค้นหาปัญหาที่แท้จริงเป็นขั้นตอนที่ต้องใช้ทักษะการวิเคราะห์
และการสังเคราะห์เข้ามาร่วมด้วย
ตัวอย่างการฝึก กำหนดจุดประสงค์หรือความต้องการในแง่มุมที่เน้นเป็นการเฉพาะเจาะจงให้ชัดเจนมากขึ้น
ภาพจาก http://mikelfrench.typepad.com/the_russian_connection/2010/06/finding-x-the-solution-to-your-problem.html
ขั้นที่ 4 คิดหาแนวทางในการแก้ปัญหา
เป็นขั้นตอนที่จะคิดค้นหาวิธีในการแก้ปัญหาให้ได้หลายๆ
วิธี เป็นการรวบรวมผสมผสานความคิดต่างๆ
เข้าด้วยกันเพื่อหาแนวทางใหม่ โดยพยายามคิดค้นหาวิธีทั้งที่เป็นแบบปกติ
หรือเป็นวิธีที่แหวกแนว แปลกๆ ใหม่ๆ ซึ่งอาจเป็นวิธีที่ไม่มีใครจะคิดถึง
ตัวอย่างการฝึก อาจจะใช้วิธีการระดมสมองเพื่อค้นหาแนวทางในการแก้ปัญหาให้ได้หลายแนวทาง
วิธีการต่างๆ ที่คิดได้ให้นำมาจัดกลุ่ม และปรับความคิดที่แตกต่างเข้าด้วยกัน แล้วทดสอบโดยทดลองใช้ตอบปัญหาหรือตรวจสอบกับจุดประสงค์ที่ต้องการ
ภาพจาก http://www.thinkbigmagazine.com/mindset/171-how-to-live-problem-free
ขั้นที่ 5 หาข้อสรุปของแนวทาง
เป็นการค้นหาข้อสรุปว่าจากวิธีต่างๆ
ในการแก้ปัญหานั้น วิธีใดเป็นแนวทางที่เหมาะสมที่สุด เป็นที่ยอมรับมากที่สุด
ตัวอย่างการฝึก ตัดสินใจว่าวิธีการใดเป็นแนวทางการแก้ปัญหาดีที่สุด
เช่น ตรงเป้าหมาย คุ้มค่า หรือเป็นไปตามเกณฑ์มาตรฐาน
ภาพจาก http://alliesconsulting.com/services/pgp.html
ขั้นที่ 6 ยอมรับและดำเนินการแก้ปัญหาตามแนวทางที่เลือก
ฝึกกำหนดขั้นตอน
และปฏิบัติตามขั้นตอนการแก้ปัญหาตามวิธีการที่เลือกมา โดยมีการวางแผนเป็นขั้นๆ
ว่าต้องทำอะไรบ้าง ทำอย่างไร และค้นหาสิ่งอื่นๆ
ที่จะช่วยให้การแก้ปัญหาประสบความสำเร็จ
ตัวอย่างการฝึก ต้องมั่นใจว่าวิธีการที่เลือกนั้นได้รับการยอมรับสูงสุด
เป็นแนวทางที่ดีที่สุด จากนั้นดำเนินการตามขั้นตอน โดยกำหนดจุดเริ่มต้น และจุดสิ้นสุดหรือเป้าหมาย
ภาพจาก http://www.dealerelite.net/profiles/blogs/solve-any-problem
ครั้งต่อไปจะเป็นตัวอย่างกิจกรรมที่สามารถนำไปใช้ฝึกกันได้
โปรดติดตามตอนต่อไป
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น